Büyük Patlama,evrenin genişlemesinin başlangıcını tanımlayan teoriye verilen isimdir.
Bu teoriye göre şu anda gözlemlediğimiz evren, yaklaşık 13,8 milyar yıl önce bir noktadan (evrenin merkezi sayılan bir noktadan) itibaren aktif olarak genişlemeye başlamıştır. Big Bang teorisi, modern kozmolojinin temel taşlarından biri ve evrenin evrimini açıklamak için kullanılan en yaygın modeldir.
İlk olarak 1920’lerde Rus kozmolog ve matematikçi Alexander Friedmann ve Belçikalı fizikçi rahip Georges Lemaître tarafından ortaya atılan bu teori, atom boyutundaki deliller onu desteklediği için bilim adamları, özellikle de fizikçiler[3] tarafından benimsenmiştir.
Teorinin temel varsayımı, halen genişleyen evrenin geçmişte belirli bir noktada sıcak ve sabit bir yerden, yani birlik noktasından genişlediğidir. Bir zamanlar Georges Lemaître’nin “ilk atom teorisi” olarak adlandırdığı bu fikir, artık “büyük patlama teorisi” olarak biliniyor. Modelin iskeleti Einstein’ın genel görelilik teorisine dayanmaktadır ve orijinal Big Bang modeli Alexander Friedmann tarafından geliştirilmiştir. George Gamow ve meslektaşları daha sonra modeli savundular ve nükleosentezin ilk adımını ekleyerek geliştirip sundular.
BÜYÜK PATLAMANIN PRENSİPLERİ VE EVRENİN GENİŞLEME SÜRECİ
Yazının başlarında belirttiğimiz gibi Büyük Patlama (Big Bang) teorisine göre evren şu anki haliyle değil, bir yerden genişleyerek başlamıştır. Bu bölge sabit bir ortam ve sonsuz sıcaklık olarak kabul edilir. Patlamanın hemen ardından evren hızla genişlemeye başladı. Bu genişleme süreci evrendeki madde, enerji ve uzayın birbirinden uzaklaşması anlamına gelmektedir. Evren genişledikçe madde ve enerji soğuyarak farklı şeylerin oluşmasına neden oldu. Evren genişledikçe sıcaklık düştü ve madde oluşmaya başladı. Bu işlem hidrojen ve helyum gibi temel elementlerin üretimini gerektirir. Evrenin soğuması, gaz bulutlarının çökmesine ve yıldızların, galaksilerin ve diğer kozmik nesnelerin oluşmasına yol açmıştır. Büyük Patlama’dan sonra evrenin genişlemesi devam ediyor.Gözlemlenebilir evren dediğimiz keşfedilebilen evren bu genişleme sürecinden ortaya çıkıyor. Galaksilerin ve uzak galaksilerin bizden uzaklaşması evrenin genişlediği anlamına geliyor. Evrenin genişleme sürecinin bir kanıtı olarak kabul edilen kozmik mikrodalga arka plan radyasyonu, Büyük Patlama’dan sonra evrenin soğumasının bir izidir. Bu radyasyon, gökyüzündeki homojen bir arka plan ışıması olarak gözlemlenir.
Büyük Patlama teorisi, evrenin kökeni ve evrimi hakkında sağlam bir anlatım ve ışık olsa da evrenin başlangıcı konusunda daha derin sorular ve araştırmalar devam etmektedir.
Referanslar:
